garabonciás
Hungarian
Etymology
From Italian gramanzia (“witchcraft, devilry”) + -s (“with, having”, adjective-forming suffix), from negromanzia (“necromancy”), from Latin necromantia. Garaboncia (“witchcraft”) may be a back-formation.[1]
Pronunciation
- IPA(key): [ˈɡɒrɒbont͡sijaːʃ]
- Hyphenation: ga‧ra‧bon‧ci‧ás
- Rhymes: -aːʃ
Noun
garabonciás (plural garabonciások)
- (mythology) A type of wizard in Hungarian folklore, especially associated with thunderstorms and often described as wearing a black cloak and carrying a large spellbook.
- Synonym: garabonciás diák
- 1980, István Pál Demény, “A táltos és a garabonciás Arany János műveiben”, in Népismereti dolgozatok 1980, page 229:
- A hiedelmek szerint a garabonciás sárkányon lovagolt, esetleg felhőn, és a sárkány a felhőben volt; vagy a viharfelhő volt a sárkány, a sárkány okozta a vihart, esetleg magát a vihart tekintették sárkánynak.
- According to folk beliefs the garabonciás rode a dragon, perhaps a cloud, and the dragon was in the cloud; or the storm cloud was the dragon, the dragon caused the storm, or they perhaps viewed the storm itself as a dragon.
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | garabonciás | garabonciások |
| accusative | garabonciást | garabonciásokat |
| dative | garabonciásnak | garabonciásoknak |
| instrumental | garabonciással | garabonciásokkal |
| causal-final | garabonciásért | garabonciásokért |
| translative | garabonciássá | garabonciásokká |
| terminative | garabonciásig | garabonciásokig |
| essive-formal | garabonciásként | garabonciásokként |
| essive-modal | — | — |
| inessive | garabonciásban | garabonciásokban |
| superessive | garabonciáson | garabonciásokon |
| adessive | garabonciásnál | garabonciásoknál |
| illative | garabonciásba | garabonciásokba |
| sublative | garabonciásra | garabonciásokra |
| allative | garabonciáshoz | garabonciásokhoz |
| elative | garabonciásból | garabonciásokból |
| delative | garabonciásról | garabonciásokról |
| ablative | garabonciástól | garabonciásoktól |
| non-attributive possessive – singular |
garabonciásé | garabonciásoké |
| non-attributive possessive – plural |
garabonciáséi | garabonciásokéi |
| possessor | single possession | multiple possessions |
|---|---|---|
| 1st person sing. | garabonciásom | garabonciásaim |
| 2nd person sing. | garabonciásod | garabonciásaid |
| 3rd person sing. | garabonciása | garabonciásai |
| 1st person plural | garabonciásunk | garabonciásaink |
| 2nd person plural | garabonciásotok | garabonciásaitok |
| 3rd person plural | garabonciásuk | garabonciásaik |
See also
- táltos
Adjective
garabonciás (not comparable)
- only used in garabonciás diák.
- (dialectal, of a person) quarrelsome
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | garabonciás | garabonciásak |
| accusative | garabonciásat | garabonciásakat |
| dative | garabonciásnak | garabonciásaknak |
| instrumental | garabonciással | garabonciásakkal |
| causal-final | garabonciásért | garabonciásakért |
| translative | garabonciássá | garabonciásakká |
| terminative | garabonciásig | garabonciásakig |
| essive-formal | garabonciásként | garabonciásakként |
| essive-modal | — | — |
| inessive | garabonciásban | garabonciásakban |
| superessive | garabonciáson | garabonciásakon |
| adessive | garabonciásnál | garabonciásaknál |
| illative | garabonciásba | garabonciásakba |
| sublative | garabonciásra | garabonciásakra |
| allative | garabonciáshoz | garabonciásakhoz |
| elative | garabonciásból | garabonciásakból |
| delative | garabonciásról | garabonciásakról |
| ablative | garabonciástól | garabonciásaktól |
| non-attributive possessive – singular |
garabonciásé | garabonciásaké |
| non-attributive possessive – plural |
garabonciáséi | garabonciásakéi |
References
- ^ garabonciás in Károly Gerstner, editor, Új magyar etimológiai szótár [New Etymological Dictionary of Hungarian] (ÚESz.), Online edition (beta version), Budapest: MTA Research Institute for Linguistics / Hungarian Research Centre for Linguistics, 2011–2024.
Further reading
- garabonciás in Géza Bárczi, László Országh, et al., editors, A magyar nyelv értelmező szótára [The Explanatory Dictionary of the Hungarian Language] (ÉrtSz.), Budapest: Akadémiai Kiadó, 1959–1962. Fifth ed., 1992: →ISBN.